BADEMCİK NEDİR? NEDEN AMELİYAT EDİLİR?

Ağız boşluğunda dil kökünün her iki yanında bulunan, vücuda giren mikropları toplayan ve vücutta savunma maddelerinin yapılmasını sağlayan organlarımızdır. Bademciklerin fonksiyonu çocukların mikropları tanıdığı ve bağışıklık sisteminin mikroplara karşı cevap oluşturduğu erken çocukluk döneminde önemlidir. Bazı çocuklarda 4-5 yaş civarı sık enfeksiyona bağlı fazla büyürler ve enfeksiyon müzminleşerek bademcik fonksiyonunu bozar. Artık korumaktan ziyade çocukta enfeksiyon kaynağı olmaya başlar. Bazı çocuklarda ise boyutlarının büyük olması solunuma ve yemek yemesine engel olup gece solunum durmasına neden olmaktadır. Bu gibi durumlarda bademciklerin ameliyatla çıkarılması gerekmektedir. Bademciklerden başka boğazda birçok yerde aynı yapıda dokular olduğundan bademciklerin alınması bağışıklık sistemini olumsuz etkilemez. Sık tekrarlayan bademcik iltihapları her iltihap tekrarladığında antibiyotikle tedavi edilebilir. Müzmin bademcik iltihapları 3-4 haftada bir yapılan uzun etkili penisilin iğneleri ile kontrol altında tutulabilir. Ancak bu kadar sık antibiyotik kullanılmasının vücutta çeşitli olumsuz etkilerinin olacağının akılda tutulması gerekir.

Bademciklerden başka boğazda birçok yerde aynı yapıda dokular olduğundan bademciklerin alınması bağışıklık sistemini olumsuz etkilemez. Sık tekrarlayan bademcik iltihapları her iltihap tekrarladığında antibiyotikle tedavi edilebilir. 

Bademciklerin alınması şu durumlarda gereklidir:

• Bademcik iltihabının sık tekrarlaması (çocuklarda yılda 3 – 5’ten fazla, erişkinlerde yılda 2’den fazla)
• Uykuda solunum durması (uyku apnesi hastalığı)
• Bademcik apsesi, Kötü huylu bademcik tümörü şüphesi
• Solunum ve yutma güçlüğü yapan aşırı bademcik büyümesi,
• Nefes / ağız kokusu yapan, lenf bezlerinin şişmesine neden olan müzmin bademcik iltihapları,
• Kalp romatizması (akut romatizmal ateş), kalp kapakçığı iltihabı veya böbrek iltihabı olan kişilerde görülen müzmin bademcik iltihapları,
• Çene yapısını bozan geniz eti ve bademcik büyümeleri.

Geniz eti nedir? Neden ameliyat edilir?

Adenoid dokusu veya geniz eti, burnun arka tarafında yumuşak damağın üst tarafında bulunan ve vücudu mikroplardan koruyan lenfoid bir dokudur. Normalde tüm çocuklarda bulunur ve ağızdan bakıldığında görülmez. Eğer fazla büyürse genizde ve burunda tıkanıklığa neden olarak belirti verir.Aşağıdaki belirtiler ortaya çıkar:

• Burun solunumunun bozulması, ağızdan soluma, horlama, uykuda solunum durması
• Burun, geniz ve sinüslerin tekrarlayan veya müzminleşen iltihapları
• Ağır işitme ile birlikte orta kulak iltihapları ve orta kulakta sıvı birikmesi
• Boyunda bezelerin büyümesi
• Bu belirtiler varsa büyümüş veya iltihaplanmış olan geniz eti ameliyatla çıkarılmalıdır.

Geniz eti ve bademcik ameliyatının yapılmaması durumunda neler olabilir?

Eğer ameliyat bademciklerin aşırı büyük olması ve geniz etine bağlı uykuda nefes kesilmesi (uyku apnesi) veya nefes alma / yutma zorluğu nedeniyle önerilmişse ameliyatın yapılmaması aşağıdaki problemlere neden olabilir:

• Uykuda nefes kesilmesine bağlı kalp ve akciğer yetmezlikleri
• Kalp ritmi bozuklukları, yüksek tansiyon (çocuklarda bile görülebilir)
• Uykuda ani ölüm
• Büyüme ve gelişme geriliği (Büyümüş olan bademcikler ve geniz eti alındıktan sonra çocukların çoğunluğunda büyüme ve gelişmenin hızlandığı da bir gerçektir.)
• Devamlı ağız solunumuna bağlı yüz ve çene kemiklerinde şekil bozuklukları
• Dişlerde çarpılmalar ve çene kapanma bozuklukları
• Kronik (müzmin) orta kulak iltihabı ve sinüzitler

Eğer ameliyat sık tekrarlayan veya müzmin bademcik iltihabı nedeniyle önerilmişse ameliyatın yapılmaması aşağıdaki problemlere neden olabilir:

• İleride kalp yetmezliğine neden olabilecek kalp romatizması, kalp kapakçığı iltihabı
• İleride böbrek yetmezliğine neden olabilecek böbrek iltihabı
• Vücutta devamlı bir iltihap odağı varlığına bağlı çeşitli müzmin hastalıklar, devamlı yorgunluk, halsizlik

Geniz eti ve bademcik ameliyatı hangi yaşta yapılmaktadır?

Bademcik hastalıkları çocuk yaş grubu hastalığı olarak bilinmekle birlikte erişkinlerde de görülebilmektedir. Alt yaş sınırı zorunlu haller dışında 3 yaş olarak belirlenmiştir.Erişkinlerde de sık boğaz enfeksiyonu ve solunum yolunu tıkayıcı belirtiler varsa ameliyat yapılmalıdır. Üst yaş sınırı yoktur, genel olarak ileri yaşlarda bu hastalığın görülme oranı düşüktür ve anestezi açısından eşlik eden riskli hastalıklar mevcutsa çoğu zaman basit çözümler tercih edilmektedir.

Geniz eti ve bademcik ameliyatlarının riski nedir?

Bademcik ve geniz eti ameliyatları çocuklarda en sık uygulanan ameliyatlardır ve riski oldukça düşüktür. 14.000 ameliyattan birinde anesteziye veya cerrahiye bağlı ciddi komplikasyon, 1000 ameliyattan 5 inde ciddi kanama oranı bildirilmiştir. Toplumda bademcik ameliyatından sonra daha sık farenjit olunduğu yolunda bir inanış vardır ama bademciklerin alınması farenjit olma oranını artırmamaktadır. Bademciklerin alınmasının bağışıklık sistemi üzerine olumsuz etkisi yoktur.

Geniz eti ve bademcik ameliyatı nasıl yapılmaktadır?

Girişim çocuklarda genel (narkoz) anestezi altında yapılır. Anesteziyi takiben ağız özel bir alet ile açıldıktan sonra yumuşak damağın ve küçük dilin üst kısmında bulunan büyümüş olan geniz eti, ağızdan sokulan bir alet ile çıkartılır. Bademcikler çevredeki kaslardan ve örtüden sıyrılır ve bağlantı yerlerinden ayrılarak, açık olan ağızdan çıkarılır. Takiben kanama kontrolü yapılır ve ameliyat sonlandırılır. Bademciklerin çıkarılması için makas, bistüri (bıçak) gibi klasik teknikler kullanılabildiği gibi, dokuyu elektrikle yakma (elektrokoter, radyofrekans…), veya benzeri yeni teknolojiler de kullanılabilir. Bu tekniklerin her birinin kendine göre avantaj ve dezavantajları mevcuttur.

BİLGİLENDİRME

Bu site herhangi bir ticari kaygı taşımadan, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Yüz Plastik Cerrahisi konusunda kişileri bilgilendirmek amacı ile hazırlanmış olup, sağlık hizmeti vermemektedir. Tanı ve tedavinin kesinlikle bir doktor tarafından yapılması gerekmektedir. Site; Kulak burun boğaz, baş ve boyun cerrahisi, yüz plastik cerrahisi hakkında sadece site ziyaretçilerini bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, hastaların yönlendirilmesi amacını kesinlikle taşımaz. Site içerisindeki “Uygulamalar” ve “Tedavi Yöntemleri” bölümündeki işlemler, klinik bünyesinde uygulanmaktadır. Site içerisindeki bilgiler ile klinik uygulamalar farklılık gösterebilir. Bu site üzerinden gerçek bir muayene, teşhis ve tedavinin yerine geçecek herhangi bir sağlık hizmeti verilmemektedir. Bu sitedeki bilgiler, hastaların tanı ve tedavisi amacı ile kullanılamaz. Bu site içeriğinin bu amaçla kullanımından doğacak tüm sorumluluk, tamamen site ziyaretçisine ve site kullanıcısına aittir. Bu siteyi ziyaret eden kişiler, bu uyarıları kabul etmiş sayılırlar. Bu sitede yer alan her bilginin ziyaretçi tarafından doktoruna danışılarak kontrol edilmesi doğru olur. Sitede bahsedilen cerrahi müdahaleler yalnızca, Sağlık Bakanlığı’nın operasyon yapılmasına onay verdiği cerrahi tıp merkezi ya da hastane ortamında yapılmaktadır.